Рибо/ ربأ , Ғарар /غرر ва Майсир/ميس шариатдаги асосий тақиқлардан бўлиб, турли (савдо/молия ва…
Бошланғич билимлар
-
-
Инвестиция битимининг баъзи шартлари шариат талабларига зид келиб қолиши мумкин ва албатта мусулмон тадбиркорлари…
-
Ислом динининг олтин билан муомала қилиш масаласига
муносабатини ушбу мақоламизда кўриб чиқамиз.Олтин энг машҳур табиий бойлик ва қимматбаҳо металлдир. Ислом ҳуқуқшунослиги жиҳатидан олтин мислий (вазн билан ўлчанадиган) ва рибовий (бир жинсли маҳсулотларни айирбошлашда рибо қоидалари амал қиладиган) маҳсулот саналади. Шу сабабли у шариатнинг САРФ – пул айирбошлаш қоидалари асосида тасарруф қилиниши талаб этилади.
-
Мерос ҳақида сўз борганида васият масаласига ҳам алоҳида аҳамият бериш зарур. Чунки васият масаласида ҳам…
-
Орияда бир томон иккинчи томонга бирор нарсани вақтинча фойдаланиш учун беради. Масалан бой-бадавлат одам камбағал кишига: “мана шу дастгоҳни бир йилга фойдаланишга бераман”, дейди ва ўша нарсани бир йил (яъни вақтинча) фойдаланишга беради. Албатта бунинг учун ҳеч қандай ҳақ олмайди, чунки ория савоб учун қилинадиган иш ҳисобланади.
-
Ҳиба деб бир шахснинг бошқа бир шахсга муайян мол-мулкни ўз хоҳиш иродаси билан эвазсиз…
-
Қарздор ўз қарзини бошқа бировга ўтказишига “Ҳавала” (ёки ўзбекчасига “ҳавола”) дейилади. Бундай битим шариатда жоиз ҳисобланади, чунки бунда жамият аъзоларининг бир-бирини қўллаб-қувватлаши, ўзаро ёрдам, мурувват ва илтифот бор.
-
Умумий мулкка эгалик қилувчи шериклардан бири ўз улушини сотмоқчи бўлса, мулкнинг бошқа эгалари уни…
-
Қарз ва савдо-сотиқнинг бирлашуви тақиқланганлигидан келиб чиққан ҳолда шуни айтиш мумкинки, қарз шартномаси бир…
-
Фақиҳлар рибони икки тоифага, яъни рибо ан-насия (ربا النسيئة) ва рибо ал-фазлга (ربا الفضل) бўлишади. Рибо…
-
Савдо қоидалариФиқҳ
Савдо қоидалари №11. Савдо битимлари ихтиёрий танлов асосида бўлиши шарт (2-қисм)
by adminУшбу қоида савдо битимларида танлов ҳуқуқи, яъни келишувни амалга ошириш ёки бекор қилиш ҳуқуқи…
-
Савдо қоидалариФиқҳ
Савдо қоидалари №11. Савдо битимлари ихтиёрий танлов асосида бўлиши шарт (1-қисм)
by adminУшбу қоида савдо битимларида танлов ҳуқуқи, яъни келишувни амалга ошириш ёки бекор қилиш ҳуқуқи…
-
Молиявий-иқтисодий, жумладан бизнес фаолиятни шариат доирасида тартибга солиш мақсадида ўрнатилган асосий меъёр ва қоидалар…
-
Реклама бизнесига ҳақида сўз юритсак, ислом қадриятларига зид келадиган (ҳаром / ман қилинган) ҳар…
-
Савдо қоидалариФиқҳ
Савдо қоидалари №10. Савдо битимларида зарар етказилишига йўл қўймаслик
by adminБирор томонга ёки томонларга, ёхуд умуман кишиларга зарар етказиши мумкин бўлган ҳар қандай битим…
-
Савдо қоидалариФиқҳ
Савдо қоидалари №9. Савдо битимларида низо / ихтилофга сабаб бўлувчи ҳар қандай нарса тақиқлангандир
by adminУшбу қоида мавжудлигининг мақсад-моҳияти – мусулмонларнинг ўртасида ихтилоф ва тафриқанинг олдини олиш орқали уларнинг…
-
Савдо қоидалариФиқҳ
Савдо қоидалари №8. Келишув шартларининг асоси рухсат этилганлик ва саҳиҳликдир
by adminКелишув ва шартномалардаги шарт бу бирор мажбурият қўйиш ёки мажбуриятни зиммага олишдир. Савдо амалиётларида…
-
Савдо қоидалариФиқҳ
Савдо қоидалари №7. Савдо битими фақат муомалага лаёқатли инсон томонидан амалга оширилиши мумкин
by adminЛаёқатлилик қуйидагилар билан белгиланади:Савдо битими тузаётган одам ҳур (1), вояга етган (2), ақли расо…
-
Савдо битимлариФиқҳ
Савдо қоидалари №6. Савдо мол эгаси ёки уни тасарруф этувчи томонидан қилинади
by adminМол эгаси — ислом ҳуқуқи нуқтаи назаридан молнинг ҳақиқий/қонуний эгаси бўлган кишидир. Масалан, кимдир…
-
Бешинчи қоида. Савдо шартномаси фақат молга нисбатан тузилади. Шартнома ҳар қандай ҳалол манфаати бўлган ва шариатда тақиқланмаган мол-мулкни олди сотди қилиш ёки ундан фойдаланиш юзасидан тузилиши мумкин.
-
Ислом иқтисодиётиТаҳлил
Анъанавий ва ислом молиясининг қиёсий таҳлили: Коронавирус пандeмияси шароитидаги 3 ҳолат таҳлили (case study) (1/3 қисм)
by adminУшбу мақолада коронавирус пандемиясининг анъанавий ва ислом молиясига қай тарзда таъсир қилишини уч (3)…
-
Учинчи қоида: “Ният ва мақсадлар шартномаларга таъсир кўрсатади”.
Тўртинчи қоида. “Савдо шартномаси фақатгина томонларнинг розилиги билан тузилиши мумкин”. -
Савдо ва тижоратнинг қоида ва ҳукмларини ўрганиш вожиб ёки мустаҳаб амал саналади. Тижорат билан…
-
Ислом молиясида икки ёки кўп томонлама амалга ошириладиган барча амалиётлар шартнома тузишни талаб қилади. Ислом ҳуқуқшунослиги шартномаларга ва уларнининг қонуний кучга эга бўлиш ёки бўлмаслигига алоҳида эътибор қаратади. Қуйидаги мақола ушбу муҳим мавзуга бағишланган.
-
Жарима / пеня (кейинги ўринларда жарима) масаласининг жуда кўп баҳс-мунозараларга сабаб бўладиган муҳим масалалардан…
-
Нафл (қўшимча) садақа Нафл, яъни закот ва фитр каби мажубурий садоқотларга қўшимча сифатида бериладиган…
-
Закот Закот – мусулмонларга фарз қилинган молиявий ибодатдир. Закот, мулкдорларнинг йўқсиллар олдидаги қарзи бўлиб,…
-
Аксарият олимларнинг фикрига кўра, ҳозирги коронавирус билан боғлиқ инқирозни юмшатиш учун закотни муддатидан олдин…
-
“Қарз” сўзининг луғавий маъноси “кесиш” дегани. Қарз берувчи ўз молидан бир қисмини кесиб (узиб)…
-
Кеча бир йигит билан гаплашиб қолдим. Ижарага дўкон юритар экан. Коронавирус сабабли савдо пасайганини…
-
Молиявий назарияларнинг нотўғри жиҳатларидан бири пулга маҳсулот каби муносабатда бўлишдир. Шундан келиб чиқиб, савдогар…
-
Пул кашф этилгунига қадар одамлар (яъни турли жамият вакиллари) маҳсулотга маҳсулот айирбошлаш усули (бартер)дан…
-
– Пул/бойлик Аллоҳникидир
– Пулга эгалик бу нисбий ва шартли тушунчадир
– Пул инсон учун ҳам неъмат ҳам синов сифатида берилади
– Исроф ва хасислик
– Ҳалол йўл билан пул топиш мажбурияти
– Ҳаром йўл билан пул топишнинг тақиқланганлиги -
Одамлар қадимдан қимор ўйнаб келишади, бугунги кунга келиб қимор ва шу каби ўйинлар кимларгадир…
-
Шариатнинг асосий мақсади инсонларнинг бу дунёда ва охиратдаги саодатини таъминлаш ва машаққатларини енгиллатишдан иборатдир. Инсонлар тақво…
-
Тадбиркорлар билан суҳбатлашарканмиз, кўпчилиги билан бир хил воқеа рўй берган бўлиб чиқади… уларни чув…
-
Ислом дини инсон ҳаёти давомида дунёнинг баланд-пастликлари узра саодат ва тўғри йўлга етакловчи йўлбошловчидир.…
-
Сармоя киритиш жараёнининг узлуксизлиги Жамият тараққий этган сари иқтисодий фаоллик, жумладан молиявий битим ва…
-
Аллоҳ таоло, ўз ҳикмати ва адолати билан инсонлар орасида иқтидор ва бойликни тақсимлагандир. Жамиятимизда…
-
• Ислом банки диний ташкилот эмас; • Ислом банки хайрия ташкилоти эмас; • Ислом…