Замонавий молиявий лизингнинг ўзига хос муҳим жихати шундаки, ижара муддати якунига етганда ижарадаги мулк одатда ижара олувчига берилади. Ижара берувчининг ҳам ушбу мулк баҳосини ва ўз фойдасини чиқариб бўлганлиги сабабли, бу мулкка қизиқиши қолмаган бўлади. Ижара олувчи ҳам ижара муддати тугагандан кейин мулкни ўзида сақлаб қолишни истайди.
Шу сабабли ижарадаги мулк ижара муддати охирида ижара олувчига текинга ёки бирор рамзий нархда бериб юборилади. Ижарадаги мулк ижара берувчига берилишини кафотлаш мақсадида шундай шарт баъзида ижара шартномасига ҳам киритилади. Баъзида бундай шарт битимда бўлмайди, лекин томонлар мулк ижара муддати якунида ижарачига берилишини сўзсиз тушунишади.
Аммо бундай шарт, хоҳ у шартномага киритилсин, хоҳ сўзсиз тушунилсин шариатга мувофиқ эмас. Чунки ислом ҳуқуқшунослигида аниқ бир қоида бор – бир битим иккинчи битимга боғлиқ бўлиши, яъни бирининг бажарилиши иккинчисининг бажарилишига боғлиқ бўлиши мумкин эмас. Ушбу ижара шартномасида эса, мулкнинг ижара муддати якунига етганда ижарачига ўтиши ижара битимининг зарур шарти бўлиб қолган. Бу эса, айтиб ўтганимиздек шариатга зид.
Шариатнинг бу масаладаги қатъий талаби қуйидагича: мулк ижара берувчининг тўлиқ тасарруфида ва шунга кўра, у ижара муддати якунига етганда мулкни ўзига қайтариб олиши ҳам, ижарани қайта бошлаши ҳам, бошқа шахсга ижарага бериб юбориши ҳам мумкин. Ижара олувчи мулкни унга бирор бир нархда сотишни талаб қилишга ҳам, шундай шартни ижара битимига киритишга ҳам ҳаққи йўқ.
Шу билан бирга, ижара муддати якунига етганда ижара берувчи ўз хоҳиш-истагига кўра мулкни ижарачига бериб юборишни ёки бирор нархда сотишни истаса бу унинг ихтиёри, яъни у шунга ҳақли. Баъзи замонавий ислом уламолари ислом молия муассасаларининг истак/мақсадларини тушунишгани сабабли бир муқобил ечим ўйлаб топишган. Унга кўра, ижара шартномаси ижара мулкини ижарачига бериб юбориш, ҳадя қилиш ёки бирор бир нархда сотишни кўзда тутмайди, аммо ижара берувчи ижара муддати охирида мулкни ижарачига сотишга қатъий ваъда беради. Бу ваъда фақат ижара берувчининг мажбурияти ҳисобланади. Уламоларнинг фикрича бундаги тамойил шундаки, бунда, ваъда берган томон келажакда (яъни ижара муддати якунига етганида) мулкни сотиш битимини тузиш мажбуриятини олади, аммо иккинчи томон (ижарачи) бу каби ваъда бермаганлиги туфайли бундай битимни имзоламаслиги мумкин, яъни у ижарага берилган мулкни сотиб олиш ёки сотиб олмаслик ихтиёрига эга (агар у мулкни сотиб олишга қарор қилса, у ҳолда ижара берувчи мулкни унга сотиши шарт, чунки у шундай ваъда берган).
Шундан келиб чиққан ҳолда, уламолар ижара шартномаси тузиб бўлингандан кейин ижара берувчи ижара муддати якунига етганда ижарадаги мулкни ижарачига икки томон учун ҳам манфаатли бўлган бирор бир нархда сотиш бўйича ёзма ваъда беради дейишади.
Шунингдек, уламолар ижара берувчи мулкни ижарачига фақат сотиши эмас, балки ҳадя қилиши ҳам мумкин деб ҳисоблашади (албатта ижарачи ижара бўйича барча тўловларни амалга ошириб бўлгандан кейин). Ушбу шартномада ислом молия тузимида «ижара ва иқтина» деб аталади. Бундай шартнома тузиш жоизлиги юзасидан жуда кўп замонавий уламолар фатво беришган ва кўпчилик ислом молия муассасалари ушбу шартномани кенг қўллашади. Бу шартноманинг амал қилиш муддати қуйидаги икки шартга боғлиқ:
Биринчидан, ижара шартномаси кейинчалик мулкни ижарачига сотиш ёки ҳадя қилиш ваъдасига боғлиқ бўлмаслиги, балки бу ваъда алоҳида ҳужжатда акс эттирилиши керак.
Иккинчидан, ваъда бир томонлама, яъни фақат ижара берувчининг мажбурияти бўлиши керак, акс ҳолда бу келажакда содир бўладиган савдо-сотиқ, ёки ҳадя битими бўлиб қолади, бу эса шариатга зид.