Савол:
Ислом банки револьвер кредит – янгиланиб турувчи кредит ўрнига айланма маблағларни тўлдириш учун қандай муқобил маҳсулот таклиф қила олади?
Жавоб:
Анъанавий банкларда «револьвер кредит» деб аталувчи (ўзбек тилига «янгиланиб турувчи» ёки «қайта тикланувчи» деб таржима қилса бўлади) молиявий маҳсулот ўрнига, ислом банки Вакала деб номланувчи молия маҳсулотини таклиф қилиши мумкин.
Масалан, Ислом банкининг мижозига жорий фаолиятини молиялаштириш учун айланма пул маблағлари зарур бўлиб қолса, у ҳолда мижоз бу масалада банкка мурожаат қилади. Бу ҳолатда Банк муробаҳани таклиф қилолмайди, чунки мижоз муайян бир мол/маҳсулот сотиб олмоқчи эмас, ижарани ҳам таклиф қилмайди, чунки мижоз бирор мол-мулкни ижарага олмоқчи эмас, истиснани ҳам таклиф қилолмайди, чунки маблағ қурилиш лойиҳасини молиялаштириш учун керак эмас. Пул мижознинг умумий фаолиятини молиялаштириш учун зарур.
Бу ҳолатда мижоз маблағ зарурати бўлган фаолиятидан келиши мумкин бўлган даромадни ҳисоблаб чиқади ва шу ҳисоб-китоб асосидаги бизнес режасини сармоя бериши мумкин бўлган сармоядорга, яъни банкка тақдим қилади. Бунда банк сармоядор (МУВАККИЛ), мижоз эса сармоядорнинг вакили (ВАКИЛ) бўлади.
МУВАККИЛ талаб қилинган маблағни ВАКИЛга тасарруф қилиш (бошқариш) учун тақдим қилади. ВАКИЛ тақдим этилган маблағларни бошқаргани учун муайян келишилган тўлов ҳамда режадагидан ортиқ (юқори) бўлган даромадни олади.
Масалан:
МУВАККИЛ ВАКИЛ таклиф қилган бизнесга $1000 сармоя киритди, ВАКИЛ бу бизнес йилига тахминан 25% даромад келтиришини кўрсатди. Йил охирида сармоя киритилган бизнесдан 30% даромад олинди, бунда ВАКИЛ МУВАККИЛга 25%, яъни $250 бериши, ўзига эса келишилган муайян тўлов (айтайлик $100) ва режадагидан ортиқ олинган $50 (5%)ни олиши керак бўлади. Бизнесдан зарар кўрилса, банк (МУВАККИЛ) киритган сармоясига яраша зарар кўради (аммо зарар ВАКИЛнинг лоқайдлиги туфайли кўрилган бўлса, у ҳолда зарар ВАКИЛ томонидан қопланиши зарур).